پانل سیمانی الیاف دار یا همان سمنت بورد محصولی است که به طور گسترده در صنعت ساختمان‌سازی مورداستفاده قرار می‌گیرد. این متریال که در اشکال مختلفی وجود دارد از سیمان و الیاف تشکیل شده و کاربرد زیادی در نمای ساختمان دارد. گاهی به‌عنوان جایگزین چوب در نمای بیرونی ساختمان استفاده می‌شود چون در طرح‌های چوب، آجر، سنگ و طرح چرم تولید می‌شوند. اگر می‌خواهید با این متریال آشنا شده و کاربردها و مزایای آن را بدانید تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.
در حالت کلی به صفحات سیمانی مسلح به الیاف (هر نوع الیافی) فایبر سمنت بورد می‌گویند. تفاوت فایبر سمنت بورد و سمنت بورد در نوع الیاف بکار رفته است. صفحات سیمانی که یک شبکه مصلح از الیاف، عموماً الیاف فایبرگلاس در دو طرف صفحه سیمانی دارد تا مقاومت کششی را تأمین کند سمنت برد گفته می‌شود. اگر درون صفحات سیمانی الیاف سلولوزی در کل مقطع به‌صورت همگن قرار گیرد فایبر سمنت بورد خواهیم داشت. الیاف سلولوزی در مقابل تنش‌های فشاری و کششی ناشی از تغییرات دما از ایجاد ترک و موج در سطح پانل جلوگیری می‌کنند.
سمنت بورد دارای ضخامت‌هایی از 6 تا 20 میلیمتر بوده و ابعاد آنها به‌صورت استاندارد 1220*2440 یا 1200*2400 میلیمتر است. این صفحات عموماً ضدآب و آتش می‌باشند.
نوع برش
یکی از تفاوت‌های میان سمنت بورد و فایبر سمنت بورد در نوع برش می‌باشد. در فایبر سمنت بورد با الیاف سلولوزی و مقطع همگن توسط ابزار برش برقی نظیر سنگ فرز و اره دیسکی و یا میز برش انجام می‌شود و باعث تولید گردوخاک می‌گردد.
برش سمنت بورد با الیاف فایبرگلاس به‌وسیله کاتر انجام می‌شود، بطوریکه با ایجاد خط‌برشی توسط کاتر عملاً ورق مقاومت خمشی خود را ازدست‌داده و از همان جا می‌شکند.
سطح تمام شده یا Finishing کار
در فایبر سمنت بورد با الیاف سلولوزی به جهت استفاده از الیاف ریزدانه‌تر و تولید در سیستم هات چک سطح نهایی کار کاملاً صاف و صیقلی است و آماده رنگ‌آمیزی می‌باشد. اما سمنت بورد با الیاف فایبرگلاس به جهت استفاده از سنگ‌دانه‌های درشت‌تر و سیستم تولید متفاوت سطح ناصاف و زبرتری داشته و قبل از رنگ‌آمیزی نیاز به اجرای پلاستر نهایی دارند.
تاریخچه تولید سمنت بورد
تاریخچه تولید سمنت بورد یا صفحات سیمانی الیاف دار به اوایل بیشتم تقریباً سال 1920 بازمی‌گردد. فردی اتریشی با نام لودویک هات چک Ludwig Hatschek ترکیبی از 90 درصد سیمان و 10 درصد ازبست را با آب ترکیب و از میان ماشین مقواسازی گذراند و صفحه‌ای نازک و مقاوم سیمانی را تولید کرد. آزبست یا پنبه کوهی، به‌عنوان ماده‌ای نسوز استفاده می‌شود.
بعد از مشخص‌شدن سرطان‌زایی آزبست از محصولاتی مشابه با الیاف مدول بالا نظیر فولاد، شیشه و کربن و یا الیاف مدول پایین نظیر نایلون و پلی‌پروپیلن و یا الیاف طبیعی نظیر سلولز یا کنف هندی استفاده شد.
صفحات سیمانی الیاف دارد از لحاظ مواد تشکیل‌دهنده در سه دسته‌بندی فایبرسمنت بورد، کلسیم سیلیکات و MGO برد دسته‌بندی می‌شوند.
روش تولید سمنت بورد
تولید سمنت بورد در فرایند پیچیده‌ای به نام ماشین هات چک بوده و در انتها عمل اوری نهایی به‌صورت هوا خشک یا با دستگاه اتوکلاو است.
روش هات چک Hatschek که اگرچه از عمر این روش سالیان سال می‌گذرد اما همچنان به‌عنوان یکی از روش‌های مطرح تولید صفحات سیمانی الیاف دارد مطرح می‌باشد. در روش هات چک فرایند تولید بر پایه یک دوغاب سیمان، الیاف می‌باشد. پس از آنکه یک‌لایه نازک دوغاب روی صفحه نمدی نشسته و به کمک پمپ‌های مکنده آبکشی شدند. این لایه‌ها به یک غلتک بزرگ انتقال‌یافته و پس از چند دور برداشت لایه‌ها و رسیدن به ضخامت موردنظر از غلتک جدا می‌شوند. در مرحله پایانی کار که کار عمل‌آوری است در دمای محیط و یا با حرارت‌دهی از طریق اتوکلاو انجام می‌شود.
سمنت بوردها یا ورق‌های سیمانی الیاف دار، از بهترین محصولاتی هستند که می‌توان از آنها در پوشش ساختمان‌هایی که سیستم سازه فلزی سبک یا LSF به‌کاررفته استفاده کرد. همچنین جهت پارتیشن‌بندی، ساخت دیوار داخلی، سقف کاذب و نما کاربرد دارند. از پنل‌های سمنت بورد برای پوشش نماهای خارجی و دیوارهای داخلی و خارجی می‌توان استفاده کرد. به دلیل تنوع طرح و رنگ از این متریال در پوشش‌های دکوراتیو نیز استفاده می‌شود. به دلیل مقاومت خوب این متریال در استخرها، سرویس‌های بهداشتی و سایر فضاهای مرطوب به‌عنوان پوشش دیوار خشک و زیرسازی به کار می‌روند، زیرا این متریال چسبندگی خوبی نیز با ملات‌های ساختمانی و چسب‌های کاشی ایجاد می‌کند.
مزایای استفاده از سمنت بورد
قیمت مناسب - ازآنجایی‌که در تولید این محصول از متریال چندان گران قیمتی استفاده نمی‌شود، قیمت بالایی ندارند.
اجرای سریع و آسان
کم‌شدن پسماند ساختمانی
نگهداری و تعمیرات سان
حذف ملات گچ‌وخاک از فرایند ساخت به‌واسطه استفاده از این محصول
مقاومت در برابر نفوذ حشرات
محصولاتی مطابق با استانداردهای محیط‌زیست
مقاومت در برابر حریق
تنوع در طرح و رنگ این محصول
کاربرد به‌عنوان عایق صوتی و حرارتی
مقاومت در برابر رطوبت - پنل‌های سمنت بورد در برابر رطوبت دوام بالایی داشته و تغییر فرم نمی‌دهند.
رنگ‌پذیری
مقاوم در برابر اشعه ماورا بنفش یا UV
انعطاف‌پذیری این متریال جهت کاربرد در نماهای مدرن و سطوح دکوراتیو – سمنت بورد دکوراتیو برای جداسازی برخی از مکان¬ها در منزل و یا محیط کار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
معایب استفاده از سمنت بورد
نیاز به رنگ‌آمیزی مجدد - هر 10 تا 15 سال می‌بایست دوباره این محصول رنگ‌آمیزی شود.
روش اجرای نما توسط سمنت بورد
قطعات زیرسازی سمنت بورد از پروفیل‌های سرد نورد گالوانیزه با ضخامت حدود 7/0 میلیمتر در شکل‌های M و V استفاده می‌شود. علت استفاده از زیرسازی گالوانیزه آن است که اگر از زیرسازی استفاده نشود، سمنت بورد بعد از مدتی ترک‌خورده و می‌ریزد.
می‌توان نتیجه گرفت که امروزه مردم تمایل زیادی به ساختمان¬هایی با نمای مدرن دارند. در طی دهه¬های اخیر نیز متریال فراوانی با مصالح و روش¬های اجرای متفاوت نظیر سمنت بورد، کامپوزیت، کرتین وال و ... در صنعت ساختمان‌سازی کاربرد دارند. استفاده از هرکدام از آن¬ها بستگی به هزینه و شرایط مورداستفاده متفاوت خواهد بود.